Boodschappen | Waarom een glutenvrij dieet zo duur is

Die boodschappen zijn de afgelopen tijd sowieso al belachelijk duur geworden, maar als je een kind met een glutenvrij dieet hebt, kun je helemaal je lol op. Regelmatig krijg ik na het posten van mijn wekelijkse boodschappen story’s vragen en opmerkingen over onze uitgaven. Daarop besloot ik eens uitgebreider in te gaan op waarom een glutenvrij dieet zo duur is. Lees maar mee!

Ons boodschappen budget

Elke dinsdag zie je ze voorbij komen in mijn story’s op Instagram: de boodschappen van die week, de kosten én ons weekmenu. Ook op de blog heb ik al regelmatig geschreven over ons boodschappen budget. Er is echter één ding wat ik niet iedere keer benoem, maar waar wij wel iedere week rekening mee houden in onze boodschappen uitgaven. Sinds haar tweede heeft onze oudste dochter coeliakie en dat betekent dat zij een strikt glutenvrij dieet volgt. Dat is deze zomer alweer vier jaar het geval en gelukkig gaat dit supergoed: het is al jaren een automatisme en we zijn blij dat dit de oplossing is waardoor ze zich goed en gezond voelt. Er is echter één ding waar ik niet aan kan wennen en dat is dat glutenvrije producten duurder zijn dan vergelijkbare ‘glutenvolle’ producten. Waarom het glutenvrije dieet zo duur is en aan welke bedragen je dan moet denken, daarover schrijf ik in deze blog. Niet om zielig te doen, maar voor een stukje bewustwording. Glutenvrij eten is in het geval van onze dochter namelijk geen keuze, maar een must. En daar hangt een behoorlijk prijskaartje aan!

Glutenvrije producten duurder

Waarom is het glutenvrije dieet zo duur? Allereerst gaan we de supermarkt in, waar meterslange schappen staan vól producten. Gelukkig zijn veel voedingsmiddelen van nature glutenvrij, zoals bijvoorbeeld groente, fruit en veel zuivelsoorten. Maar als we het hebben over bijvoorbeeld brood, koekjes en pasta’s, dan kunnen mensen die glutenvrij (moeten) eten, vaak niet uit de voeten met de ‘gewone’ variant. We moeten een vervangend product zonder gluten aanschaffen en daar is in verhouding veel minder vraag naar. Daardoor is het aanbod lager (kijk maar naar het glutenvrije schap in de supermarkt; in sommige gevallen echt maar een paar plankjes) en de prijs hoger. Komt nog bovenop dat de grondstoffen veelal duurder zijn én dat een glutenvrij product niet in aanraking mag komen met glutenbevattende ingrediënten. Om kruisbesmetting te voorkomen, moet het product dus in een aparte ruimte worden gemaakt, waar logischerwijs ook weer kosten aan hangen. Daarbij kosten ook de controles en tests i.c.m. een glutenvrij keurmerk tijd en geld kosten en je begrijpt dat onderaan de streep van een pak glutenvrije speculaasjes €2,29 (125 gram) staat tegenover €1,49 (600 gram) als je de reguliere bakkers speculaas in je winkelmandje dropt. Maar het zal je niet ontgaan zijn dat de boodschappen voor iedereen in de afgelopen maanden behoorlijk duurder zijn geworden. In december 2022 liet RTL Nieuws weten dat je normaal al gemiddeld 60% méér voor een glutenvrij product betaald dan voor een vergelijkbaar ‘glutenvol’ product. Daarnaast sloeg ook de inflatie al hard toe bij glutenvrije producten: met gemiddeld 11 procent tegenover de ook niet te onderschatten 8 procent voor niet-glutenvrije producten op het moment van verschijnen van hun nieuwsbericht. En dat loopt behoorlijk in de papieren…

Hogere uitgaven glutenvrij dieet

Maar, zoals gezegd, het glutenvrije dieet is geen keuze. En hoewel we de hogere uitgaven voor het glutenvrije dieet écht merken in ons boodschappen budget, is het voor ons nog steeds op te hoesten. Dat de glutenvrije producten duurder zijn geworden is ontzettend vervelend, maar er zijn nu eenmaal niet zoveel alternatieven. Ik lees weleens bespaartips zoals ‘eet een salade in plaats van brood’, maar daar maak je onze zesjarige absoluut niet blij mee. En ze wil natuurlijk ook graag meedoen met haar zusjes, vriendinnetjes en klasgenoten, dus ik denk graag in oplossingen in plaats van in problemen. Wanneer ik het glutenvrije dieet benoem in mijn story’s of op de blog, komen de volgende vragen vaak terug. Ik beantwoord ze in deze blog omdat het vaak gekoppeld is aan waarom het glutenvrije dieet zo duur is:

• Eten jullie met het hele gezin glutenvrij?
  Nee, wij eten niet met het hele gezin glutenvrij. Wij vieren hoeven dit namelijk niet te doen omdat we geen coeliakie hebben en het zou echt de spuigaten uitlopen omdat glutenvrije producten duurder zijn en we dan nog meer zouden moeten uitgeven hieraan. Alleen onze oudste dochter eet geheel glutenvrij, maar met de avondmaaltijden houden we er op de meeste dagen van de week wel rekening mee. Dan staat er veelal een AVG’tje op het menu en soms een glutenvrije pasta. Onze meiden zijn geen fan van de rijstgerechten, pasta’s en ovenschotels die Erik en ik graag eten, dus soms kook ik ook dubbelop. Dat is uiteraard een keuze, maar we hebben soms van die weken dat we voor mijn gevoel constant hetzelfde weekmenu afstrepen en dat komt me zo nu en dan de neus uit. Dan laten we de kinderen bijvoorbeeld twee dagen aardappelen, vlees en groente eten terwijl wij losgaan op pasta puntpaprika of een tv-avondje combineren met nachos. Is ook een keuze uiteraard, maar ik gok dat als de kinderen ouder worden, ze vanzelf wel meer gaan lusten en proberen. En dan zullen we ook meer van dit soort wereldgerechten op een glutenvrije manier gaan bereiden!
• Bak je zelf glutenvrij brood of koop je dit kant en klaar?
  Al vrij snel na de diagnose kreeg ik de tip om eens brood te bestellen bij Bakker Leo. Dit lustte onze dochter direct graag en sindsdien zijn we dat blijven bestellen. Ze zeggen weleens never change a winning team en hoewel dit kleine broodjes zijn (10-12 sneden voor €4,09 per stuk), zie ik zelf bakken niet zitten. Buiten dat dit tijd kost en je alsnog losse ingrediënten of een broodmix moet aanschaffen, is het vinden van een perfect broodrecept wat goed bevalt op meerdere fronten (smaak van onze dochter, houdbaarheid, geen verstoppingsklachten veroorzaakt e.d.) ook iets waar je veel tijd in moet steken. Nee, wij houden het op Bakker Leo en bakken zo af en toe voor de fun. Dat glutenvrije producten duurder zijn, merk je trouwens écht bij brood: voor €1,29 haal ik een fijn volkoren brood voor de andere twee kids, even ter vergelijk…
• Hoe doe je dat met broodtrommels/tussendoortjes enzovoorts?
  In de fruittrommel gaat, naast een stuk fruit, ook een plak glutenvrije ontbijtkoek. In de broodtrommel gaat, naast de boterhammen, de ene keer komkommer en de andere keer een Babybell kaasje. Ook krijgen de meiden een drinkfles met water mee voor bij het fruit en een pakje Optimel (huismerkvariant van de Aldi) mee voor bij de lunch. Op school eet iedere leerling aan de eigen tafel met daaronder een theedoek. Onze dochter wast haar handen grondig voor de maaltijd en dit gaat eigenlijk altijd goed. School is goed op de hoogte, er is eventueel een traktatietrommeltje aanwezig in de klas en bij speciale gelegenheden regelen ze altijd een alternatief voor haar, echt super! Omdat onze kinderen nog klein zijn, eten ze vooral basisvoeding en daar doet onze oudste dochter gewoon aan mee. Wat betreft koekjes: die krijgen ze allemaal glutenvrij. Dit gebeurt vaak tijdens het spelen of uit school en als er dan een niet-glutenvrij koekje zou worden gegeven, moet ik vervolgens eerst de stofzuiger pakken, de tafel afnemen en alle handjes weer poetsen alvorens er verder kan worden gespeeld i.v.m. het risico op kruisbesmetting. Heb ik geen zin in, dus iedereen een glutenvrij koekje!
• Wist je dat je een vergoeding kunt krijgen van de Belastingdienst?
  Yes, hiervan zijn we direct na de diagnose op de hoogte gesteld. Maar dit is eigenlijk alleen voor de echt lage inkomens: het heeft te maken met een drempelbedrag en dat haal je al heel snel niet. De dieetkosten zijn aftrekbaar, je krijgt dus geen tegemoetkoming. De werkelijke teruggave is afhankelijk van je inkomen en huishouden.
• Hoe zit het met de prijsverschillen?
  Ik heb even een paar voorbeelden op een rijtje gezet. Je ziet dat de prijs niet alleen hoger is, maar dat je in veel gevallen ook minder product koopt voor een hoger bedrag:

Kruisbesmetting voorkomen

De producten zijn niet alleen ‘kleiner’ verpakt en duurder, we kopen ook meerdere verpakkingen van bepaalde producten om kruisbesmetting te voorkomen. Dit zijn niet per se glutenvrije producten, maar wel producten die alleen door onze oudste dochter gebruikt worden, terwijl wij dan weer een andere verpakking gebruiken. Denk hierbij aan een eigen boterkuipje, broodbeleg zoals pindakaas en jam en een eigen pot appelmoes of Yofresh. We willen niet dat iemand met een broodmes waarmee net een niet-glutenvrije boterham is gesmeerd, in het boterkuipje komt waar zij haar glutenvrije boterham nog mee moet besmeren. Daar zou ze namelijk ziek van worden. Dat zorgt dus ook weer voor extra boodschappen op het lijstje en voor hogere uitgaven aan het glutenvrij dieet. Dat glutenvrije producten duurder zijn is één ding, maar ook de ‘extra’ producten die we moeten halen om deze reden, zorgen ervoor dat we onderaan de streep een hoger bedrag op de kassabon aantreffen dan wanneer dit niet nodig was geweest. En af en toe hebben we een geluksmomentje, als we bijvoorbeeld lekkere chocolaatjes of vla in het ‘gewone’ schap ontdekken die glutenvrij is, kipfilethaasjes bij de Aldi scoren (wel prijzig, maar de afwisseling is zó fijn!) of als de pannenkoekenmix flink is afgeprijsd! Ik hoop dat je door deze blog wat inzicht hebt gekregen in waarom het glutenvrij dieet zo duur is en waarom ik nog zó mijn best kan doen om te besparen op de boodschappen, maar dat het soms nou eenmaal niet anders is.

Wist jij waarom het glutenvrij dieet zo duur is? Ik lees graag je reactie in de comments of op Facebook of Instagram!